Thuốc Dolargan (pethidin): Công dụng, cách dùng và những điều cần lưu ý

Thuốc Dolargan (pethidin) là thuốc gì? Thuốc được chỉ định trong các trường hợp bệnh lý như thế nào? Cách dùng ra sao và có những điều gì cần phải lưu ý xuyên suốt quá trình dùng thuốc? Hãy cùng YouMed tìm hiểu và phân tích Dolargan qua bài viết dưới đây!

Tên thành phần hoạt chất: pethidin hydroclorid.

Tên một số biệt dược chứa hoạt chất tương tự: Dolcontral, Pethidine-hameln…

1. Dolargan là thuốc gì?

Dolargan là thuốc tiêm chứa hoạt chất pethidin hydroclorid bao gồm một số hàm lượng sau: 25 mg/ml, 50 mg/ml, 75 mg/ml, 100 mg/ml.

Pethidin – dẫn xuất phenylpiperidin, là một thuốc giảm đau tổng hợp loại opioid. Thuốc được dùng để làm giảm phần lớn các thể đau vừa và nặng, kể cả đau đẻ. Vì thời gian tác dụng ngắn hơn và có tích lũy của chất chuyển hóa độc hại thần kinh norpethidin khi dùng thuốc lặp lại nên không thể dùng pethidin để điều trị đau mạn tính.

Cấu tạo của pethidin
Cấu tạo của pethidin

2. Công dụng của thuốc Dolargan

Dolargan được chỉ định trong một số trường hợp:

  • Giảm đau trong trường hợp đau vừa và đau nặng.
  • Giảm đau trong sản khoa.
  • Dùng tiền phẫu để gia tăng hiệu lực thuốc gây mê.
  • Cơn đau quặn mật, cơn đau quặn thận và niệu quản.
  • Đau do u không chế ngự được bằng các thuốc giảm đau nhẹ.

Bạn nên nhớ đây là thuốc bán theo đơn và chỉ được sử dụng khi có chỉ dẫn của bác sĩ.

>> Đọc thêm: Thuốc giảm đau Idarac (floctafenine): Công dụng, cách dùng và những điều cần lưu ý.

3. Trường hợp không nên dùng Dolargan

Thuốc được chống chỉ định trong các trường hợp sau:

  • Dị ứng với pethidin hay với bất cứ thành phần nào của thuốc..
  • Bệnh gan nặng, suy chức năng gan nặng có kèm theo rối loạn về đường mật.
  • Suy thận nặng.
  • Suy hô hấp, bệnh phổi nghẽn mạn tính, hen phế quản.
  • Tăng áp lực nội sọ, tổn thương não.
  • Lú lẫn, kích động, co giật.
  • Đau bụng chưa có chẩn đoán.
  • Đang dùng thuốc ức chế MAO (như phenelzine, tranylcypromine, moclobemid, selegilin…) hoặc đã ngừng dùng thuốc này chưa quá 14 ngày.

4. Hướng dẫn dùng thuốc Dolargan

4.1. Liều dùng

Dolargan là thuốc được chỉ định theo đơn của bác sĩ. Liều lượng cần được điều chỉnh phù hợp với độ tuổi và triệu chứng bệnh của từng bệnh nhân. Tùy theo từng đối tượng sử dụng mà liều dùng của thuốc sẽ khác nhau. Bạn nên lưu ý rằng, liều trình bày dưới đây chỉ mang tính chất tham khảo. Do đó, bạn không được tự ý dùng mà phải tuân thủ chính xác liều lượng mà bác sĩ hướng dẫn.

  • Để giảm đau, tiêm bắp hoặc tiêm dưới da với liều mỗi lần 25 – 100 mg và tiêm tĩnh mạch chậm với liều mỗi lần 25 – 50 mg, tiêm lặp lại sau 4 giờ. Đối với đau sau phẫu thuật, có thể dùng các liều tiêm dưới da hoặc tiêm bắp cứ cách 2 – 3 giờ một lần nếu cần thiết. Nên chuyển sang các thuốc giảm đau khác để tránh các biến chứng do suy tuần hoàn, hô hấp sau mổ.
  • Để giảm đau trong sản khoa, có thể tiêm bắp hoặc tiêm dưới da 50 mg ngay khi các co bóp xảy ra ở các khoảng cách đều đặn. Có thể tiêm lặp lại liều này sau 1 – 3 giờ. Cần lưu ý theo dõi hô hấp, tuần hoàn nếu dùng nhiều lần.
  • Để chuẩn bị mê, có thể tiêm bắp 25 – 100 mg khoảng 1 giờ trước phẫu thuật. Cũng có thể tiêm dưới da với các liều tương tự. Để dùng làm chất phụ trợ cho gây mê, có thể tiêm chậm tĩnh mạch 10 – 25 mg.
  • Liều lượng cho trẻ em: Thuốc được dùng giảm đau cấp tính vừa và nặng và để chuẩn bị mê ở trẻ em. Để giảm đau, có thể tiêm bắp với liều 0,5 – 2 mg/kg, dùng lặp lại sau 4 giờ (nếu cần). Đối với đau sau phẫu thuật, có thể tiêm bắp liều này cứ cách 2 – 3 giờ một lần (nếu cần).
  • Người suy gan: Cần phải dùng thuốc thận trọng cho người bệnh suy gan nặng. Cân nhắc cho dùng liều ban đầu thấp hơn.
  • Người suy thận: Cần phải giảm liều dùng tùy theo mức độ suy thận và nếu suy thận nặng thì không nên dùng.
  • Người cao tuổi: Cần giảm liều dùng. Không nên dùng quá 50 mg mỗi lần (tiêm bắp).

Hiệp hội Nghiên cứu đau Hoa kỳ khuyến cáo tránh dùng cho người cao tuổi và người suy thận.

Liều lượng khi dùng thuốc Dolargan cần có sự chỉ định của bác sĩ
Liều lượng khi dùng thuốc Dolargan cần có sự chỉ định của bác sĩ

4.2. Cách dùng

Dolargan được sử dụng đường tiêm. Vì vậy, bạn cần có sự trợ giúp của nhân viên y tế. Không được tự ý sử dụng thuốc khi không có sự giám sát của nhân viên y tế.

5. Tác dụng phụ 

Tác dụng không mong muốn bạn có thể gặp phải khi sử dụng thuốc:

  • Da: Phản ứng tại chỗ sau khi tiêm.
  • Tiêu hóa: Buồn nôn, nôn.
  • Miễn dịch: Tăng nồng độ histamin trong huyết tương, kèm theo giảm huyết áp, nhịp tim nhanh, ban đỏ, tăng nồng độ adrenalin trong huyết tương.

Bạn nên thông báo cho bác sĩ những tác dụng không mong muốn gặp phải khi sử dụng thuốc.

6. Tương tác thuốc khi dùng Dolargan

Bạn không nên sử dụng đồng thời với:

  • Các thuốc ức chế MAO (như phenelzine, tranylcypromine, moclobemid, selegilin…) hoặc đã ngừng dùng thuốc này chưa quá 14 ngày.
  • Việc sử dụng đồng thời pethidin và các phenothiazin gây các đợt giảm huyết áp nghiêm trọng và có thể kéo dài sự suy giảm hô hấp do pethidin.
  • Các thuốc giảm đau có tính chất giống thuốc phiện và barbiturat do có thể có tác dụng ức chế cộng hợp trên hệ thần kinh trung ương.
  • Cimetidin ức chế chuyển hóa pethidin ở gan, dẫn đến suy giảm hô hấp và an thần.

7. Lưu ý khi dùng thuốc Dolargan

Một vài lưu ý khi dùng thuốc như:

  • Bạn không nên ngừng thuốc đột ngột sau khi dùng dài ngày do có thể dẫn đến hội chứng cai thuốc.
  • Cần theo dõi suy hô hấp và tuần hoàn khi tiêm bắp hoặc tiêm tĩnh mạch, đặc biệt đối với các bệnh nhân nặng có suy nội tạng (thận, phổi, tuần hoàn).
  • Phải sử dụng pethidin thận trọng cho người bệnh có tiền sử co giật hoặc nhịp tim nhanh trên tâm thất.
  • Cần thận trọng khi sử dụng pethidin cho người bệnh suy thận.
Bệnh nhân bị nhịp nhanh thất cần cẩn trọng khi dùng Dolargan
Bệnh nhân bị nhịp nhanh thất cần cẩn trọng khi dùng Dolargan

8. Những đối tượng đặc biệt khi sử dụng thuốc Dolargan

8.1. Phụ nữ có thai và đang cho con bú

Pethidin được dùng rộng rãi để giảm đau trong khi đẻ. Cần sử dụng pethidin một cách đúng đắn để tránh gây nghiện thuốc cho mẹ và trẻ sơ sinh.

Không thấy phản ứng có hại ở trẻ nhỏ bú sữa người mẹ đang dùng pethidin, do đó phụ nữ dùng pethidin có thể cho con bú.

Hỏi ý kiến của bác sĩ trước khi dùng thuốc.

8.2. Người lái tàu xe hay vận hành máy móc

Không lái xe hay vận hành máy móc sau khi đã sử dụng thuốc.

9. Xử lý khi dùng quá liều thuốc Dolargan

Triệu chứng: Có dấu hiệu hô hấp bị ức chế, ngủ gà tiến đến ngơ ngác sững sờ hay hôn mê, cơ xương mềm nhão, da lạnh và ẩm, đôi khi có cả tần số tim chậm và huyết áp thấp. Những trường hợp nặng hơn – nhất là do tiêm tĩnh mạch – có ngừng thở, trụy tuần hoàn, ngừng tim và có thể tử vong.

Khi gặp phải các dấu hiệu liệt kê ở trên, bạn nên ngừng dùng thuốc và lập tức đến cơ sở y tế gần nhất để được xử lý kịp thời.

10. Xử lý khi quên một liều thuốc Dolargan®

Nếu bạn quên dùng một liều thuốc, hãy dùng càng sớm càng tốt. Tuy nhiên, nếu gần với liều kế tiếp, hãy bỏ qua liều đã quên và dùng liều kế tiếp vào thời điểm như kế hoạch. Không dùng gấp đôi liều đã quy định.

11. Cách bảo quản thuốc Dolargan

Bảo quản thuốc nơi khô ráo, thoáng mát, nhiệt độ 15 – 25°C, tránh ánh sáng trực tiếp. Tránh để đông lạnh dung dịch thuốc tiêm.

Lưu ý: Để xa tầm tay trẻ em và đọc kỹ hưỡng dẫn sử dụng trước khi dùng.

Qua bài viết này, YouMed đã giúp bạn trả lời cho câu hỏi Dolargan (pethidin) là thuốc gì, công dụng, cách dùng và những điều cần lưu ý khi sử dụng. Việc sử dụng thuốc cần phải có sự hướng dẫn của bác sĩ điều trị. Trong quá trình sử dụng thuốc, nếu có xảy ra bất cứ tác dụng không mong muốn nào hãy liên hệ ngay với bác sĩ để được tư vấn hướng giải quyết tốt nhất!

Dược sĩ Nguyễn Hoàng Bảo Duy